کاردرمانی ارتوپدی

آسیب ارتوپدی، آسیبی است که استخوان‌ها یا عضلات را درگیر می‌کند. برای مثال ممکن است بر اثر یک تصادف جاده‌ای، سقوط، حمله فیزیکی یا سانحه در محل کار اتفاق بیافتد. آسیب ارتوپدی می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کاهش استقلال فرد در انجام امور روزانه داشته باشد. کاردرمانی جسمی برای درمان بیماران مبتلا به بیماری‌های اسکلتی-عضلانی، راهکارهای درمانی موثری را ارائه می‌دهد. خدمات کاردرمانی جسمی دارای طیف گسترده‌ای از مداخلات درمانی برای افزایش توانایی فیزیکی، بهبود عملکرد پس از جراحی و به حداکثر رساندن استقلال فرد است.

معرفی کاردرمانی جسمی در اختلالات ارتوپدی

بیماری‌های زیادی وجود دارد که سیستم اسکلتی-عضلانی انسان را به خطر می‌اندازد. به خوبی می‌دانید که همه ما برای انجام فعالیت‌های روزمره، به تحرک زیادی نیاز داریم و وجود این تحرکت به سلامتی سیستم اسکلتی-عضلانی وابسته است. استخوان‌های بدن انسان همواره در معرض شکستگی و صدمه قرار دارند. فرض کنید استخوان بازوی یک فرد نجار ترک برداشته باشد؛ آیا وی قادر به بازگشت دوباره به کار خواهد بود؟ خوشبختانه با مداخلات علم ارتوپدی و بی‌تحرکی استخوان، محل آسیب ترمیم می‌شود.

اما در بسیاری از موارد، بی‌تحرکی ایجاد شده برای جوش خوردن استخوان، آثار زیان بار دیگری تولید می‌کند. از ضعف عضلات بگیرید تا محدودیت حرکت در مفاصل.

• کاردرمانی در بخش مداخلات ارتوپدی سعی می‌کند تا محدودیت‌های ایجاد شده را تا حد امکان رفع کند و فرد را بار دیگر به فعالیت‌های روزمره بازگرداند. به بیان روشن‌تر، کاردرمانی با استفاده از فعالیت‌های هدفمند سعی دارد تا ناتوانی‌های ایجاد شده در زمینه اختلالات ارتوپدی را به حداقلِ ممکن کاهش دهد.

ساختمان اسکلتی-عضلانی بدن انسان؛ کاردرمانی جسمی

بدن انسان از 206 استخوان تشکیل شده است. استخوان‌ها از نظر شکل ظاهری تفاوت‌هایی دارند و بر حسب همین تفاوت‌ها، به دسته‌های مختلفی تقسیم بندی می‌شوند. اصولا استخوان‌هایی که در محور بدن قرار دارند، استخوان‌های پهن هستند، مانند جمجمه و لگن. استخوانِ اندام‌ها نیز به صورت دراز دیده می‌شود، مانند استخوان ران و بازو. نحوه قرارگیری این استخوان‌ها و نحوه مفصل شدن آن‌ها با یکدیگر، بسیار اصولی و دقیق است، طوری که در عین واحد هم ثبات و هم تحرک را برای انسان پدید می‌آورد.

به عنوان مثال، مفصل شانه در انسان اجازه حرکات زیادی را به فرد می‌دهد، حال آنکه مفصل ران بیشتر وظیفه ثبات را برعهده دارد و در مقایسه با مفصل شانه آنچنان نیز تحرک پذیر نیست.

علاوه بر چنین سیستم استخوانی دقیق، تعداد زیادی ماهیچه نیز در بدن وجود دارد. این ماهیچه‌ها با انقباض خود استخوان‌ها را در محل مفاصل به حرکت در می‌آورند. دقت کنید که تمام حرکاتی که در مفاصل انسان رخ می‌دهد، به صورت رفت و برگشت انجام می‌گیرد. دو ساختار ذکر شده با کنترل سیستم عصبی، حرکت و ثبات را برای انسان ایجاد کرده‌اند تا وی بتواند فعالیت‌های روزمره خود را به خوبی انجام دهد. به نظر شما نقش کاردرمانی جسمی در حفظ فعالیت‌هایی که به این ساختار و سلامت آن مربوط است، چیست؟

کاردرمانی جسمی در کدام یک از اختلالات ارتوپدی رایج‌تر است؟

همانطور که می‌دانید، بیماری‌های زیادی وجود دارند که به ساختمان اسکلتی-عضلانی بدن انسان مربوط می‌شود. به طور کلی، کاردرمانی در هر بیماری‌ای که باعث محدودیت انجام فعالیت‌های روزمره شود و یا استقلال فرد را کاهش دهد، مداخلات خاص خود را دارد. باید در نظر داشته باشید که دانش آموختگان کاردرمانی اشراف کاملی به آناتومی بدن انسان و علم کینزیولوژی دارند. بنابراین آنان می‌توانند در بسیاری از اختلالات، از شکستگی‌های متعدد در اندام فوقانی گرفته تا آسیب‌های تاندونی مداخله کنند و استقلال را باردیگر به بیمار هدیه دهند.

برای بررسی دقیق‌تر مداخلات کاردرمانی جسمی در اختلالات ارتوپدی، می‌توانیم یک تقسیم بندی کلی ارائه دهیم. بسیاری از مداخلات کاردرمانی جسمی در حیطه ارتوپدی، به اندام فوقانی مربوط است. بیماری‌هایی مانند شانه یخ زده، تنیس ابو، گلف البو، شکستگی گالزی، شکستگی کالیس و… همگی در بیماری‌های ارتوپدی اندام فوقانی طبقه بندی می‌شوند.

از طرف دیگر، بخش دیگری از مداخلات کاردرمانی جسمی در حیطه ارتوپدی به ستون فقرات برمی‌گردد. از مداخله برای درمان کمردرد گرفته تا درمان اسکولیوز و کاهش یا افزایش گودی کمر. همچنین کاردرمانی در حیطه ارتوپدی، مداخلات بی‌نظیری برای اندام تحتانی فرد دارد. از شکستگی‌های مختلف در استخوان‌های اندام تحتانی، تا رفع بورسیت و تاندونیت‌ها در این ناحیه با کاردرمانی امکان پذیر است.

هند تراپی و یا کاردرمانی دست چیست؟؛ نقش کاردرمانی جسمی

پیشتر ذکر کردیم که کاردرمانی مداخلات فراوانی در زمینه بیماری‌های ارتوپدیِ اندام فوقانی دارد. اما از آنجایی که دست انسان ساختار بسیار پیچیده‌ای دارد، بخشی از مداخلات کاردرمانی به طور اختصاصی به دست انسان توجه دارد و به هند تراپی مشهور است. منظور از دست، هشت استخوان کوچک مچ، استخوان‌های کف دست و بندها است.

به عنوان مثال، شکستگی اسکافوئید، که یکی از استخوان‌های مچ دست است، می‌تواند بسیاری از حرکات دست فرد را محدود کند. کاردرمانی با مداخلات بی‌نظیر هند تراپی در روند درمان بسیار تاثیرگذار است و تا حد امکان حرکات از دست رفته را به فرد بازمی‌گرداند. همچنین بریدگی و آسیب تاندون‌های دست نیز بسیار شایع است. عضلاتی که انگشتان دست ما را حرکت می‌دهند، در قسمت قدامی و خلفی ساعد ما قرار گرفته‌اند. گاهی جراحت در ساعد باعث پارگی تاندون می‌شود.

بعد از عمل جراحی و دوختن تاندون، فرد مشاهد می‌کند که نمی‌تواند مانند سابق انگشتش را خم کند. هندتراپی در این مورد نیز به کمک افراد آسیب دیده می‌آید و محدودیت‌ها را رفع می‌کند. بنابراین، هر بیماری‌ای که به دست انسان و ساختار اسکلتی-عضلانی آن مربوط شود، به نوعی نیز با هندتراپی و کاردرمانی در ارتباط است.

معرفی تجهیزات کلینیک ارتوپدی در کاردرمانی جسمی

کاردرمانگران در کلینیک‌های مختلف از ابزار‌های مختلفی نیز بهره می‌گیرند. در این چند سطر قصد داریم تا رایج‌ترین ابزارهای کلینیک ارتوپدی کاردرمانی را به شما معرفی کنیم. یکی از رایج‌ترین تجهیزات، خمیر پوتی است. این خمیر در رنگبندی‌های مختلف موجود است و هر رنگ آن، درجه‌ای از سفتی را دارد. در کاردرمانی جسمی، درمانگر با توجه به قدرت بیمار، رنگ مناسب را برای انجام تمرینات انتخاب می‌کند.

فپس (FESP) نیز یکی دیگر از تجهیزات کلینیک کاردرمانی جسمی است. با کمک فپس، حرکات فلکش، اکستنشن، سوپینیشن و پورونیشن دست تمرین می‌شود. پگ بورد، اگزر بورد، تراباند، هند هلپر و باند کشی نیز از دیگر تجهیزاتِ رایجی است که به آن‌ها می‌توان اشاره کرد.

کاردرمانی جسمی در بیماری‌های ارتوپدی تا چه میزان مهم است؟

اصولا وقتی آسیبی به ساختار اسکلتی-عضلانی انسان وارد می‌شود، با بی‌حرکتی و فیکس کردن ناحیه، روند درمان آغاز می‌شود. اما بسیار از بیماران پس از طی نمودن دوران بی‌حرکتی، شکایت می‌کنند که نمی‌توانند مانند سابق فعالیت‌های رومزه خود را به خوبی انجام دهند. کاردرمانی جسمی در بیماری‌های ارتوپدی سعی دارد تا این شکایت را برطرف کند. حال بهتر و عمیق‌تر اهمیت کاردرمانی جسمی در بیماری‌های ارتوپدی را درک خواهید کرد.

نکته مهمی که وجود دارد، مراجعه به موقع به کاردرمانی است. بسیاری از افراد زمانی به کاردرمانی مراجعه می‌کنند که روند درمان بسیار سخت شده است. بنابراین با شناخت کاردرمانی جسمی و خدمات ارتوپدی آن، می‌توانید در صورت لزوم، از خدمات کاردرمانی جسمی استفاده کنید و یا آن را به افراد نیازمند پیشنهاد کنید. برای آشنایی بیشتر با کاردرمانی جسمی و ارتوپدی، می‌توانید مقالات این بخش را مطالعه بفرمایید.