عوامل ابتلا به سکته مغزی | چه عواملی باعث سکته مغزی میشوند؟
عوامل زیادی در طول زندگی انسان رخ میدهد تا در نهایت منجر به سکته مغزی میشود؛ این عوامل را ریسک فاکتور یا عوامل خطرزا مینامند.

سکته مغزی یکی از اصلیترین دلایل مرگ و میر در جهان امروزی است. بیماریهای زیادی وجود دارند که سلامتی انسان را به خطر میاندازد، اما در این بین، سکته مغزی جز یکی از ناتوان کنندهترین بیماریها طبقه بندی میشود. در ادامه به شرح و بررسی عوامل ابتلا به سکته مغزی میپردازیم.
عوامل ابتلا به سکته مغزی شامل چه مواردی است؟
هنگامی که انسان در سلامتی کامل به سر میبرد، تمامی سیستمهای بدن وی به درستی و طی یک هماهنگی شگفت انگیز با یکدیگر کار میکنند. عادات نادرست و شیوه زندگی نامناسب میتواند این هماهنگی بین سیستمهای بدن را بههم بریزد و در نتیجه بیماری را به وجود بیاورد. عواملی که احتمال بروز یک بیماری را در انسان افزایش میدهند، عوامل خطرزا یا ریسک فاکتور نامیده میشوند.
بسیاری از عوامل ابتلا به سکته مغزی تحت کنترل انسان هستند، در حالی که تعدادی از این عوامل خطرزا نیز از کنترل انسان خارجاند. در ادامه عواملی را بررسی خواهیم کرد که تحت کنترل انسان هستند. با آگاهی نسبت به این عوامل خطرزا میتوانید احتمال ابتلا به سکته مغزی را در خود کاهش دهید و از بروز سکته مغزی پیشگیری کنید. در ادامه هر یک از عوامل ابتلا به سکته مغزی را به طور جداگانه مورد بررسی قرار خواهیم داد.
فشار خون بالا؛ عوامل ابتلا به سکته مغزی
فشار خون بالا، یکی از اصلیترین عوامل ابتلا به سکته مغزی به شمار میرود. خوشبختانه فشار خون جز عوامل خطرزای قابل کنترل است و شما میتوانید با رعایت کردن یکسری اصول کلی، فشار خون خود را در حد نرمال نگه دارید. یکی از انواع سکته مغزی، سکته مغزی هموراژیک است که در آن، یکی از مویرگهای خون رسان به مغز دچار پارگی میشود.
افرادی که دچار فشار خون بالا هستند، نسبت به افرادی که فشار خون عادی دارند، به احتمال بیشتری دچار سکته مغزی هموراژیک میشوند. به شما پیشنهاد میکنیم که به طور مکرر فشار خون خود را اندازگیری کنید و در صورت مشاهده هر گونه بینظمی در فشار خون، به پزشک مراجعه کنید.
مصرف دخانیات؛ عوامل ابتلا به سکته مغزی
تحقیقات نشان داده است که مصرف دخانیات میتواند تا حد زیادی خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهد. نیکوتین و مونوکسید کربن موجود در دود سیگار، به سیستم قلبی-عروقی انسان آسیب میرساند. به خوبی میدانید که سیستم قلبی-عروقی مسئول خون رسانی به تمام نقاط بدن، از جمله مغز را دارد. در صورت آسیب به این سیستم و اختلال خون رسانی به مغز، سکته مغزی میتواند رخ دهد.
بنابراین استعمال دخانیات یکی از عوامل ابتلا به سکته مغزی و قابل کنترل به شمار میرود. لازم به ذکر است که مصرف دخانیات همراه با قرصهای ضد بارداری، خطر ابتلا به سکته مغزی را دوچندان میکند. نکته قابل ملاحظه دیگر، میزان مصرف دخانیات است.
تحقیقات نشان داده است که مصرف بیشتر دخانیات، خطر ابتلا به سکته را افزایش میدهد. بنابراین نوع ماده مصرفی، اعم از سیگار، توتون، تنباکو و... در خطر ابتلا به سکته مغزی تاثیرگذار است.
دیابت؛ عوامل ابتلا به سکته مغزی
اگر شما مبتلا به دیابت نوع یک یا دو هستید، بهتر است قند خون خود را همواره کنترل کنید. دیابت نیز یکی دیگر از عوامل ابتلا به سکته مغزی به شمار میرود. اصولا افرادی که با دیابت دست و پنجه نرم میکنند، با اضافه وزن، فشار خون و کلسترول خون بالا نیز مبارزه میکنند که هر کدام از این سه عامل، به نوعی در ارتباط با سکته مغزی است.
با اینکه دیابت یک بیماری قابل کنترل است، اما همچنان ابتلا به این بیماری به خودی خود میتواند یکی از عوامل ابتلا به سکته مغزی به شمار برود. اگر شما به دیابت مبتلا هستید، حتما به شما پیشنهاد میکنیم که به طور مداوم تحت نظر پزشک باشید تا فاکتورهای مختلفی، از جمله فشار خون و قند خون شما مورد معاینه باشد.
رژیم غذایی؛ عوامل ابتلا به سکته مغزی
رژیم غذایی، یکی از عوامل ابتلا به سکته مغزی است که عملکردی دوگانه دارد. به بیان روشنتر، رژیم غذایی سالم خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش میدهد و رژیم غذایی ناسالم این خطر را به شدت افزایش میدهد. حال سوال اینجاست که رژیم غذایی چگونه میتواند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهد؟
غذاهایی که حاوی مقادیر بالایی از چربیهای اشباع شده، چربی ترانس و کلسترول هستند، میتوانند سلامت سیستم قلبی-عروقی را به خطر بیاندازند.
در پی آسیب به سیستم قلبی-عروقی، سکته مغزی میتواند رخ دهد. همچنین غذاهایی که حاوی مقادیر بالایی از سدیم (نمک خوراکی) هستند، فشار خون را بالا میبرند. همان طور که پیشتر ذکر شد، فشار خون بالا یکی از عوامل ابتلا به سکته مغزی است. همچنین مصرف بیش از حد غذاهایی که کالری بالا دارند نیز توصیه نمیشود.
کالری بالا میتواند سبب اضافه وزن شود. در ادامه خواهید خواند که اضافه وزن نیز یکی دیگر از عوامل خطرزا برای ابتلا به سکته مغزی به شمار میرود. در نقطه مقابل، تحقیقات نشان داده است که مصرف پنج وعده میوه و سبزیجات در روز میتواند خطر ابتلا به سکته مغزی را کاهش دهد.
عدم تحرک بدنی؛ عوامل ابتلا به سکته مغزی
عدم تحرک بدنی کافی یکی دیگر از عوامل خطرزای قابل کنترل، برای ابتلا به سکته مغزی به شمار میرود. متاسفانه سبک زندگی امروزی، شرایط را برای بیتحرکی و کمتحرکی فراهم کرده است. باید بدانید که عدم تحرک کافی، به طور غیر مستقیم خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهد. به عنوان مثال، عدم تحرک کافی باعث فشار خون بالا، کلسترول خون بالا، چاقی و دیابت میشود.
هر کدام از عواملی که ذکر شد، به نوعی باعث افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی میشود. باید همواره سعی کنید تا حداقل 150 دقیقه در هفته فعالیت بدنی داشته باشید. اگر این شرایط نیز برای شما فراهم نیست، سعی کنید تا روزانه یک مسافت مشخص را پیاده روی کنید.
اضافه وزن؛ عوامل ابتلا به سکته مغزی
اضافه وزن نیز یکی دیگر از عواملی است که خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهد. این عامل نیز همانند عدم تحرک بدنی، به طور غیر مستقیم خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهد. اضافه وزن با افزایش فشار خون، افزایش کلسترول خون و دیابت در ارتباط است. البته برای کنترل وزن، فرد باید در تمام طول عمر خود مواردی را رعایت کند. دانستن این نکته ضروری است که کاهش وزن حتی به اندازه 3 تا 5 کیلوگرم، خطر ابتلا به سکته مغزی را تا حد زیادی کاهش میدهد.
کلسترول خون بالا
کلسترول یکی از انواع لیپیدها است که در بدن انسان سالم نیز وجود دارد. مقادر بالای کلسترول در خون میتواند یکی از عوامل ابتلا به سکته مغزی به شمار برود. یکی از انواع سکته مغزی، سکته مغزی ایسکمیک است که در آن یکی از رگهای خون رسان به مغز مسدود میشود.
این انسداد توسط یک پلاک از جنس چربی ایجاد میشود. به بیان سادهتر، کلسترول یکی از عوامل انسداد مویرگهای خون رسان به مغز و ایجاد سکته مغزی ایسکمیک است. همچنین کلسترول بالا میتواند سلامت سیستم قلبی-عروقی را نیز به خطر بیاندازد.
گلبول قرمز داسی شکل
گلبول قرمز داسی شکل، یک بیماری ژنتیکی است. در این بیماری، گلبولهای قرمز که مسئول انتقال اکسیژن به سلولهای بدن هستند، به شکل هلالی میشوند و اکسیژن کمتری نسبت به گلبولهای سالم حمل میکنند. گاهی این گلبولهای داسی شکل به هم میپیوندند و مسیر مویرگها را مسدود میکنند و به تبع آن سکته مغزی رخ میدهد.
گلبول قرمز داسی شکل یکی از عوامل ابتلا به سکته مغزی در کودکان 2 تا 16 سال است. گلبول قرمز داسی شکل از آنجایی که با تحت مراقبت بودن، اصولا باعث سکته نمیشود، در عوامل خطرزای قابل کنترل دسته بندی شده است.
چگونه از ابتلا به سکته مغزی پیشگیری کنیم؟
همانگونه که مطالعه فرمودید، در این مقاله سعی کردیم تا عوامل ابتلا به سکته مغزی را به شما معرفی کنیم. این عوامل خطرزا همگی قابل کنترل هستند؛ هرچند عوامل خطرزای غیرقابل کنترل نیز وجود دارد. بنابراین در وهله اول شما باید آگاهی خود را نسبت به این عوامل افزایش داده و همواره سعی کنید تا آنها را تحت کنترل خود نگه دارید.
با این روش، تقریبا از شر ابتلا به سکته مغزی در امان خواهید بود. با این شرایط اگر سکته مغزی اتفاق افتاد، باید سریعا به اورژانس مراجعه کنید و بلافاصله بعد از ترخیص نیز درمان توانبخشی و کاردرمانی را در دستور کار قرار دهید. امیدواریم که از خواندن این مقاله بهره کافی را برده باشید.