درد در بیماران پارکینسونی | کاهش درد در بیماران پارکینسونی با کاردرمانی
اگر شما به بیماری پارکینسون مبتلا هستید و درد را در ساعات مختلف روز و شب تجربه میکنید، باید بگوییم که شما تنها نیستید. تجربه درد مزمن در بیماران پارکینسونی بسیار شایع است، به طوری که 80 درصد افراد پارکینسونی، از درد مزمن شکایت میکنند
به خوبی میدانید که انسان به کمک حواس خود، محیط اطراف را درک میکند. درد نیز یکی از حیاتیترین حواس انسان است که وی را از وجود آسیب در بدن مطلع میکند. گیرندههای درد تقریبا در سراسر بدن، مانند پوست، مفاصل و ارگانها وجود دارند و پیام درد را به لوب پریتال مغز مخابره میکنند. پس از دریافت پیام توسط مغز، محل و شدت درد در فرد احساس میشود. اما به راستی چه چیزی درد را در بیماران پارکینسونی ایجاد میکند؟ به عبارت دیگر، منشا درد در بیماران پارکینسونی چیست؟ در ادامه انواع درد در بیماران پارکینسونی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
نوعِ درد در بیماران پارکینسونی چگونه است؟
درد حس بسیار پیچیدهای است و شناخت ماهیت آن به سادگی نیست، اما تحقیقات نشان داده است که در افراد مبتلا به پارکینسون، درد در سمتی از بدن بروز میکند که علائم حرکتی در آن سمت بروز خودشان را نشان میدهند. فرض کنید شما دچار لرزش دست چپ شده باشید؛ احتمالا در شانه چپ، مچ چپ و انگشتان همان سمت درد را تجربه خواهید کرد.
اما به راستی چه چیزی درد را در بیماران پارکینسونی ایجاد میکند؟ به عبارت دیگر، منشا درد در بیماران پارکینسونی چیست؟ در ادامه انواع درد در بیماران پارکینسونی را مورد بررسی قرار خواهیم داد. با شناخت انواع دردهای ممکن در بیماران پارکینسونی، میتوانید به راحتی پاسخ پرسشهای مطرح شده را دریابید.
درد موسکولواسکلتال (Musculoskeletal Pain)؛ درد در بیماران پارکینسونی
برای اینکه انسان بتواند راه برود و یا یک وضعیت سالم به خود بگیرد، دستگاه اسکلتی-عضلانی وی باید به خوبی کار کند. منظور از سیستم موسکولواسکلتال، استخوانهای بدن و عضلاتی است که به این استخوانها متصل است.
حدود 75 درصد از افراد پارکینسونی از این نوع درد شکایت دارند. درد موسکولواسکلتال، در ماهیچهها، مفاصل بدن و استخوانها ظاهر میشود. علت این درد به ریجیدیتی (Rigidity) و کاهش حرکت در افراد مبتلا به پارکینسون مربوط میشود.
همچنین بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون از گرفتگی و کوتاهی عضلات در ناحیه گردن، ستون فقرات و بازوها شکایت میکنند. این کوتاهیها میتواند درد را در این افراد بوجود بیاورد. یکی دیگر از دردهای موسکولواسکلتال در افراد پارکینسونی، درد در شانه یک سمت از بدن است. گاهی بیماری پارکینسون با تشخیص شانه یخ زده یا فروزن شولدر، تشخیص داده میشود.
درد دیستونیک (Dystonic Pain)؛ درد در بیماران پارکینسونی
دیستونی به اسپاسم شدید عضلات بدن اشاره دارد. این اسپاسم شدید گاهی موجب پیچ خوردگی دردناک در مچ پا، دست و انگشتان میشود. تحقیقات نشان داده است که 50 درصد افراد مبتلا به پارکینسون، درد دیستونیک را تجربه میکنند. درد دیستونیک در پا (Foot)، یکی از اولین دردهایی است که افراد مبتلا به پارکینسون آن را تجربه میکنند. این گرفتگی شدید عضلات میتواند به صورت دائمی، یا اینکه در ساعات مختلفی از روز، و یا با حرکت ناگهانی تشدید شود.
درد دیستونیک در صبحها شایعتر است و میتواند درد شدیدتری ایجاد کند. یکی دیگر از دلایل این نوع درد، میتواند عوارض جانبی داروهایی باشد که فرد مبتلا به پارکینسون مصرف میکند. حال این درد موسکولواسکلتال تا چه میزان بر فعالیتهای روزمره شما تاثیر خواهد گذاشت و کاردرمانی چه راهکاری برای مقابله با آن دارد؟
درد نوروپاتیک (Neuropathic Pain)؛ درد در بیماران پارکینسونی
درد نوروپاتیک یا رادیکولار، دردی است که به سلولهای عصبی مربوط میشود؛ زمانی که این سلولها تحت فشار و آسیب قرار میگیرند و دچار التهاب میشوند، درد ظاهر میشود.
بین 5 تا 30 درصد افراد مبتلا به پارکینسون از این دردها شکایت میکنند. درد نوروپاتیک حالتی تیز، شوک مانند، سوزن سوزن شدن، خنکی و بیحسی دارد. علت این درد به سایر علائم اولیه پارکینسون، به خصوص علائم حرکتی آن برمیگردد. تغییراتی که در پوسچر فرد ایجاد میشود و به تبع آن دیستونی و سفتی عضلات، بر اعصاب فشار میآورند و این درد را ایجاد میکنند.
یکی از دردهای نوروپاتیک شایع در افراد مبتلا به پارکینسون، درد عصب سیاتیک است. فشار عصب سیاتیک باعث میشود تا در ناحیه باسن، پشت ران و ساق پا و همچنین کف پا احساس درد کنید. همچنین افراد مبتلا به پارکینسون میتوانند نوروپاتی را نیز تجربه کنند. نوروپاتی، آسیب به اعصاب محیطی است که با بی حسی در ناحیه نوک انگشتان میتواند بروز کند.
درد مرکزی (Central Pain)؛ درد در بیماران پارکینسونی
درد مرکزی در 10 درصد از افراد مبتلا به پارکینسون مشاهده شده است. توصیف این نوع درد اندکی مشکل است؛ اما به زبان ساده میتوان این درد را به وجود رفلاکس معده، شکم درد، کوتاهی در تنفس، کسالت و بی حالی مکرر و درد در اطراف دهان توصیف کرد. گاهی نیز فرد در سرتاسر بدن خود دردی مبهم را حس میکند.
درمان درد در بیماران پارکینسونی
حال با شناسایی انواع مختلف درد در بیماران مبتلا به پارکینسون، سوالی که مطرح میشود این است، چگونه باید این دردها را کنترل کنیم و راه درمان آن چیست؟ در ادامه ما انواع درمانهای موجود را برای شما شرح خواهیم داد. وجود درد و زندگی با آن، شما را از انجام بسیاری از فعالیتهای روزمره باز میدارد.
باید توجه کنید که ابتلا به بیماری لزوما به معنای محرومیت از زندگی نیست. خوشبختانه با پیشرفت روزافزون علم، امروزه راههای زیادی برای درمان انواع مختلف بیماریها کشف شده است. پارکینسون و درمان درد آن نیز از این قاعده مستثنی نیست.
کنترل درد پارکینسون با دارو
دارو درمانی یکی از راه های موثر در کنترل درد در پارکینسون است. دقت کنید که تجویز دارو بر عهده پزشک است و شما مجاز به مصرف دارو های بدون نسخه برای کنترل درد پارکینسون نیستید. برای تجویز دارو، فرد باید دانش کافی در زمینه علم فارماکولوژی (داروشناسی) داشته باشد. همچنین میزان دوز نیز بسیار اهمیت دارد و تنها یک پزشک متخصص است که می تواند آن را به درستی انتخاب کند.
تمرینات کاردرمانی در پارکینسون
کاردرمانی یکی از موثرترین رشتههایی است که مداخلات فراوانی برای کنترل درد در پارکینسون به افراد نیازمند ارائه میدهد. بسیاری از دردهایی که در بالا به آن اشاره کردیم، ناشی از بیحرکتی و علائم حرکتی پارکینسون است.
کاردرمانی با تکنیکها و ورزشهایی که به بیمار ارائه میکند، از پیشرفت علائم حرکتی جلوگیری میکند و این به معنای کاهش درد در بیماران است. البته مداخلات کاردرمانی به موارد گفته شده محدود نمیشود. کاردرمانی سعی دارد تا علیرغم وجود بیماری، نهایت استقلال را برای این افراد بهوجود بیاورد.
کنترل درد پارکینسون در خانه
گاهی دردهای پارکینسون به صورت ناگهانی بروز میکنند. در این شرایط، بهتر است فرد اقدامات لازم را بلد باشد تا درد را در خانه کنترل کند. به خوبی میدانید که پارکینسون بیماریای است که فرد را تا سالهای زیادی درگیر میکند. بنابراین یادگیری یکسری از اقدامات ضروری است. اگر دردی ناگهانی به شما دست داد و یا این که آسیبی به بدن شما وارد شد، استفاده از کیسه یخ را به شما توصیه میکنیم.
در صورت بروز التهاب، میتوانید کیسه یخ را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید. این کار را چندین بار در روز و به مدت 48 تا 72 ساعت ادامه دهید. اگر مشکل شما دردی است که ادامهدار است، استفاده از حوله داغ پیشنهاد میشود. همچنین میتوانید در صورت اسپاسم عضله، با یک توپ تنیس و اعمال فشار روی عضله، آن ناحیه را ماساژ دهید.
زندگی بدون درد در بیماران پارکینسونی
به راستی آیا زندگی بدون درد با وجود پارکینسون امکان پذیر است؟ به خوبی میدانید که پارکینسون علائم حرکتی و غیرحرکتی مختلفی دارد. این علائم در افراد مختلف متفاوت است و نشانههای مختلفی در افراد پدید میآورد. درد نیز یکی از علائمی است که در تعداد زیادی از افراد مبتلا به پارکینسون بروز میکند. خوشبختانه راههای زیادی برای کنترل این درد فراهم شده است و امروزه زندگی بدون درد در افراد پارکینسونی محال نیست.
با مراجعه به پزشک و مصرف دارو و همچنین پیگیری منظم جلسات کاردرمانی، مشاهد خواهید کرد که پارکینسون نمیتواند شما را از ادامه زندگی محروم کند و میتوانید به نهایت استقلال در فعالیتهای روزمره زندگی خود برسید.