تمرینات بعد از تعویض مفصل زانو | 7 تمرین موثر کاردرمانی برای بهبود زانو
یکی از رایجترین عملهای جراحی، تعویض مفصل زانو است که انجام تمرینات و مداخلات درمانی پس از آن بسیار مهم است. تمرینات بعد از تعویض مفصل زانو کمک میکند

تمریناتی که در ادامه معرفی میکنیم بعد از عمل جراحی تعویض مفصل زانو توصیه شده و این تمرینات با افزایش گردش خون در این نواحی از لخته شدن خون جلوگیری کرده و همچنین باعث بهبود دامنه حرکتی زانو میشوند. ورزش های بعد از تعویض مفصل زانو از این جهت مهم هستند که با تقویت عضلات متصل به زانو، فرد قدرت لازم و توانایی انجام حرکات و فعالیتهای روزمره خود را به دست میآورد.
تمرینات بعد از تعویض مفصل زانو
دقت داشته باشید که تمرینات بعد از تعویض مفصل زانو را بلافاصله بعد از عمل جراحی میتوانید شروع کنید اما این تمرینات ممکن است در ابتدا دردناک بوده و به مرور از درد آن کاسته میشود. این تمرینات به خودی خود روند بهبودی پس از جراحی را تسریع کرده و از درد شما نیز میکاهند.
مجموعه چهار سر ران (Quadriceps Sets)
در هنگامی که پاهایتان را روی تخت دراز کردهاید میتوانید یک حوله در زیر گودی زانو قرار دهید. سپس سعی کنید زانوی خود را به این حوله فشار داده و 6 ثانیه این فشار را نگه دارید. در این تمرین عضلات چهار سر ران فعالیت کرده و به مرور در این تمرین تقویت میشوند. سعی کنید این تمرین را 10 بار تکرار کرده و پس از 1 دقیقه استراحت مجدد شروع کنید. بهتر است این تمرین را تا هنگامی انجام دهید که عضلات شما دچار خستگی میشوند.
بلند کردن مستقیم پا (Straight Leg Raises)
برای انجام این تمرین بر روی زمین یا تخت دراز کشیده و در حالی که عضله ران خود را سفت کردهاید، پای خود را به صورت صاف (از خم شدن زانو خودداری شود) مقداری از تخت بلند کرده و 10 ثانیه نگه دارید. سپس به آرامی پا را پایین گذاشته و پس از 5 ثانیه استراحت مجدد شروع کرده و پای خود را بالا بیاورید و 10 ثانیه نگه دارید. این تمرین را نیز تا زمانی که خستگی به سراغ شما میآید انجام دهید. بهتر است که این تمرین را کمتر از 3 دقیقه انجام ندهید و میتوانید این تمرین را به صورت نشسته نیز انجام دهید.
رقص مچ پا (Ankle Pumps)
یکی دیگر از تمرینات بعد از تعویض مفصل زانو رقص مچ پا است که آن را میتوانید در حالت نشسته یا خوابیده انجام دهید. برای انجام این تمرین پنجه پای خود را تا آخر دامنه بالا آورده و سپس تا آخر دامنه به سمت پایین ببرید. سعی کنید این تمرین را به صورت ریتمیک و منظم انجام دهید. این تمرین بسیار آسان بوده و در هر حالی حتی تماشای تلویزیون نیز میتوانید آن را انجام دهید که البته دقت کنید این تمرین هر بار حدود 2 تا 3 دقیقه طول کشیده و در طول روز 10 بار آن را انجام دهید. از فواید این تمرین میتوان به کاهش ورم مچ و ساق پا و افزایش دامنه حرکتی اشاره کرد.
تمرینات صاف کردن زانو (Knee Straightening Exercises)
ابتدا یک حوله کوچک را رول کرده و زیر پاشنه و گودی مچ پای خود قرار دهید به طوری که پاشنه شما با زمین یا تخت هیچ تماسی نداشته باشد. سپس عضلات جلوی ران خود را سفت کردن و در این حالت سعی کنید پشت زانوی خود را به تخت یا زمین برسانید. این تماس را 6 ثانیه نگه داشته و سپس 2 ثانیه استراحت کنید. این حرکت را 20 بار انجام داده و سعی کنید در طول روز حداقل 3 بار این تمرین را انجام دهید.
خم کردن زانو در حالت کف پا روی زمین (Bed-Supported Knee Bends)
بر روی تخت دراز بکشید و یک پای خود را صاف گذاشته و کف پایی که عمل جراحی انجام دادهاید را بر روی تخت قرار دهید. سپس سعی کنید این پا را به سمت باسن خود بر روی تخت بلغزانید ( زانوی خود را خم کرده و تماس کف پا با تخت را حفظ کنید). هنگامی که به حداکثر خمیدگی زانو رسیدید 6 ثانیه این حالت را حفظ کرده و سپس پای خود را با حفظ تماس کف پا مجدد صاف کنید. این تمرین را نیز میتوانید تا زمانی که احساس خستگی در عضلات خود کردید انجام دهید. دقت داشته باشید که این تمرین به شما کمک میکند دامنه کامل خم شدن زانوی خود را به دست آورید.
خم کردن زانو با کمک در حالت نشسته (Sitting Supported Knee Bends)
یکی از تمرینات بعد از تقویت مفصل زانو، خم کردن زانو در حالت نشسته با کمک و پشتیبانی پای سالم است. برای انجام این تمرین بر روی یک صندلی بنشینید و پای سالم را زیر پاشنه و مچ پایی که عمل تعویض مفصل زانو انجام دادهاید قرار دهید. در این حالت باید زانوی پای خود را تا جایی که میتوانید خم کرده و با پای سالم از این حرکت حمایت کنید. هنگامی که به خمترین حالت ممکن رسیدید 6 ثانیه در این حالت توقف کرده و سپس مجدد پای خود را صاف کنید.
دقت داشته باشید پای سالم فقط به منظور حمایت در زیر پا قرار گرفته و حرکات را باید با پایی که عمل تعویض مفصل زانو انجام دادهاست، تکرار کنید. سعی کنید این حرکت را حداقل 15 بار در هر نوبت انجام داده و 2 الی 3 نوبت در روز انجام دهید.
خم کردن زانو در حالت نشسته (Sitting Unsupported Knee Bends)
برای انجام این تمرین بر روی صندلی یا لبه تخت نشسته و کف پاهای خود را به زمین تکیه دهید. سعی کنید تا جایی که امکان پذیر است بر روی صندلی این حرکت را انجام دهید تا بتوانید زانوی خود را هرچه بیشتر خم کنید. در حالت نشسته پایی که عمل تعویض مفصل انجام دادهاید را از روی زمین بلند کرده و صاف کنید. سپس زانوی خود را تا جایی که میتوانید خم کنید (در واقع پاشنه پا را به سمت خود بکشید تا کف پا مجدد بر روی زمین بازگردد). برای افزایش دامنه خم شدن زانو میتوانید در حالت نشسته تنه خود را به سمت جلو بلغزانید. این حرکت را 10 بار انجام دهید و دقت داشته باشید در هر بار زانو کاملا صاف شده و سپس خم شود.
کاردرمانی پس از تعویض مفصل زانو
افرادی که دچار آرتروز مفصلی و پوکی استخوان هستند ممکن است در مفصل زانوی خود درد زیادی را متحمل شده و دامنه حرکتی آنها به طور چشمگیری کاهش یابد. عمل تعویض مفصل زانو در این افراد انجام شده و طی آن بخشهای آسیب دیده مفصل زانو برداشته شده و سطح کاملا صاف و صیقلی شده و سپس مفصل مصنوعی در آن جایگذاری میشود. افراد پس از انجام عمل تعویض مفصل زانو به توانبخشی نیاز دارند تا بتوانند به زندگی معمولی خود بازگردند. فیزیوتراپی و کاردرمانی به افراد کمک میکند تا در کمترین زمان ممکن درد کاهش یافته و بیشترین دامنه حرکتی ممکن در زانو به دست آید. در این مطلب برخی از تمرینات بعد از تعویض مفصل زانو را به شما معرفی کردیم که بهتر است قبل از انجام آنها با فیزیوتراپ یا کاردرمانگر خود مشورت کنید.