بورسیت لگن چیست؟ | مزایای کاردرمانی در درمان بورسیت لگن
در مفصل لگن دو عدد بورس قرار داشته که در بیماری بورسیت لگن دچار التهاب میشوند. وارد شدن ضربه به لگن، عفونتهای مفصلی و بیماری

بورسیت لگن یا بورسیت تروکانتریک به دردی اطلاق میشود که از التهاب بورس موجود در مفصل لگن ناشی میشود. یکی از مهمترین دلایل دردهای کشاله ران، بورسیت لگن (Hip Bursitis) است که معمولا در اثر انجام فعالیتها و حرکات تکراری رخ میدهد. در مفصل لگن دو بورس اصلی وجود دارد که یکی از آنها تروکانتر بزرگ بزرگ را میپوشاند و به التهاب این بورس، بورسیت تروکانتریک گفته میشود.
بورس دیگر در قسمت داخلی لگن یعنی بخش کشاله ران قرار داشته و بورس ایلیوتیبیال نام دارد و التهاب آن باعث درد در ناحیه کشاله ران میشود. بورسیت تروکانتریک نسبت به التهاب بورس ایلیوتیبیال شیوع بیشتری دارد اما درمان هردوی این بورسیتها مشابه یکدیگر است. در این بیماری ممکن است یکی یا هردوی این بورسها دچار التهاب شده و به این ترتیب انعطاف پذیری کاهش یافته و حرکت آن دردناک شود. احتمال ابتلا با افزایش سن بیشتر شده و شیوع آن در میان سالمندان بیشتر از سایرین است.
بورسیت لگن چه علائمی دارد؟
علامت اصلی که این بیماری به همراه دارد، درد در ناحیه لگن است. معمولا این درد ابتدا درست درون مفصل لگن قرار داشته و سپس ممکن است به قسمت بیرونی کشاله ران نیز انتشار پیدا کند. افراد مبتلا ممکن است در هنگام وارد آمدن فشار به لگن یا به پهلو خوابیدن درد زیادی را تحمل کنند. به طور معمول در مراحل اولیه، درد تیز و شدید بوده و در یک ناحیه قرار داشته اما به مرور مناطق بیشتری از لگن و ران را در برمیگیرد. اغلب درد در شبها و هنگام خوابیدن یا دراز کشیدن روی لگن آسیب دیده بیشتر میشود.
همچنین این بیماران هنگامی که میخواهند از روی صندلی بلند شوند شاهد افزایش درد خود خواهند بود. برخی فعالیتهایی که درد را بیشتر میکنند شامل راه رفتن طولانی مدت، بالا رفتن از پله، چمباتمه زدن و... میشود. به دلیل اینکه راه رفتن در این بیماران باعث افزایش درد میشود، ممکن است الگوی راه رفتن تغییر کرده و فرد لنگ لنگان راه برود.
نکته مهمی که وجود دارد این است که در برخی افراد به علت انجام فعالیتهای شدید ممکن است درد در ناحیه لگن وجود داشته و با بورسیت لگن اشتباه گرفته شود. اگر در لگن خود دچار درد بودید و این درد با استراحت و کاهش حرکت پس از دو هفته برطرف نشد، بهتر است به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
چه عواملی باعث ایجاد بورسیت لگن میشوند؟
دلیل اصلی این عارضه التهاب کیسههای بورس در لگن بوده که خود میتواند دلایل دیگری داشته باشد. مهمترین علت نیرو و فشاری است که به صورت مداوم به سطوح مفصلی لگن وارد میشود. بنابراین فعالیتهایی که فرد به طور مداوم انجام داده و فشار زیادی بر روی سطوح مفصلی وارد میکنند، باعث التهاب بورس لگن میشوند. به این ترتیب نشستنهای طولانی مدت، فعالیتهای ورزشی سنگین و... احتمال ابتلا را افزایش میدهد. باید گفت که این عارضه ممکن است هر فردی را درگیر کند اما احتمال ابتلا به آن در برخی افراد بیشتر است. در ادامه به بررسی عواملی که احتمال ابتلا را افزایش میدهند، میپردازیم.
- فشارها و استرسهای مداوم مفصلی: افزایش فشار بر روی مفصل لگن با انجام فعالیتهایی مانند دویدن طولانی مدت، بالا رفتن از پله، دوچرخه سواری طولانی، ایستادن یا نشستن مداوم و... صورت میگیرد.
- آسیبها و ضربات به مفصل لگن: در برخی موارد افراد هنگام زمین خوردن با لگن خود بر روی زمین فرود آمده و یا ضربه به ناحیه باسن وارد میشود. همچنین در صورتی که افراد مدت طولانی بر روی یک طرف بدن خود (به پهلو) دراز بکشند ممکن است آسیب به ناحیه لگن وارد شود. این آسیبها و ضربات میتواند زمینه ساز ابتلا شوند.
- مشکلات ستون فقرات: مشکلات ستون فقرات شامل اسکولیوز، آرتروز مهرههای کمری و... است که این مشکلات ممکن است روی راه رفتن فرد تأثیر بگذارد. یکی از مهمترین دلایل دردهای ناحیه لگن و همچنین ایجاد بورسیت لگن، نابرابری و هم اندازه نبودن پاهای فرد است. در صورتی که یک پای فرد از پای دیگر بلندتر باشد، راه رفتن فرد تحت تأثیر قرار گرفته و به این ترتیب فشار بیشتری بر روی یکی از مفاصل لگن وارد شده و آن را مستعد درد و بورسیت میکند.
- بیماری روماتیسم مفصلی: روماتیسم مفصلی یکی از بیماریهایی است که مفاصل را تحت تأثیر قرار داده و باعث تحریک بورسهای مفصلی میشود.
- رسوبات کلسیم یا خارهای استخوانی: رسوبات کلسیم در ناحیه سطوح مفصلی باعث تحریک بورسها در این نواحی شده و به همین دلیل احتمال ابتلا بیشتر میشود.
تشخیص بورسیت لگن چگونه است؟
اگر در ناحیه لگن و کشاله ران خود درد داشتید و بعد از گذشت دو هفته همچنان درد باقی ماند، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک برای تشخیص، معاینات بالینی را انجام داده و به دنبال حساسیتهای ناحیه مفصل لگن میگردد. ممکن است برای اطمینان از عدم وجود سایر بیماریها پزشم شما را برای انجام برخی آزمایشهای دیگر ارجاع دهد. این آزمایشات میتواند شامل تصویربرداری رادیولوژی، اسکن استخوان، MRI و... باشد. اگر بورسیت لگن تشخیص داده شد و در مراحل اولیه بیماری باشید، نیازی به عمل جراحی نبوده و پزشک شما را به کاردرمانی یا فیزیوتراپی ارجاع میدهد. در ادامه به بررسی انواع روشهای درمانی میپردازیم.
حتما بخوانید : تعویض مفصل لگن | اقدامات لازم پس از جراحی مفصل لگن
روشهای درمانی بورسیت لگن؛ کاردرمانی چه نقشی در درمان بورسیت لگن دارد؟
همانطور که اشاره کردیم پزشک متخصص در ابتدا درمانهای غیر جراحی مانند کاردرمانی یا فیزیوتراپی را به شما معرفی میکند و در صورتی که وضعیت بسیار حاد باشد عمل جراحی پیشنهاد میشود. افرادی که به تازگی مبتلا شدهاند به راحتی میتوانند با انجام چند جلسه کاردرمانی شاهد کاهش بخش زیادی از درد خود بوده و در سریعترین زمان ممکن به زندگی معمولی خود باز گردند.
در کاردرمانی فعالیتهایی که باعث افزایش درد فرد میشود، به فرد معرفی شده و روشهای پرهیز از این دردها نیز آموزش داده میشود. همچنین ممکن است پزشک، برخی داروهای ضد التهابی را برای فرد تجویز کند که با کاهش التهاب بورس مفصل لگن باعث کاهش علائم بیماری میشوند. کاردرمانی مداخلاتی را انجام میدهد که باعث کاهش فشار از روی مفصل لگن شده و به این ترتیب درد بورسیت لگن تا حدود زیادی کاهش مییابد.
همچنین تمریناتی ارائه میشود که باعث کشش ایلیوتیبیال باند شده و قدرت و انعطاف لگن را افزایش میدهند. همچنین کاردرمانی ممکن است از مداخلاتی مانند ماساژ درمانی، یخ درمانی، گرما درمانی و برخی دیگر از مدالیتهها برای کاهش درد فرد استفاده کند. در برخی موارد ممکن است پزشک همراه با کاردرمانی برای فرد تزریق کورتیکو استروئید را تجویز کند که باعث کاهش التهاب و کمک به کاهش علائم بیماری میشود.
عمل جراحی بوریست لگن چگونه است؟
در این بیماری به ندرت عمل جراحی انجام میشود و معمولا پس از انجام درمانهای غیر جراحی و نتیجه نگرفتن فرد انجام میشود. به عبارت دیگر اگر فرد درمانهای غیر جراحی را پیگیری کرده و همچنان التهاب بورس باقی بماند و فرد در هنگام حرکات لگن خود دچار درد شود، پزشک متخصص عمل جراحی را به او پیشنهاد میکند. در این عمل جراحی معمولا بورس لگن برداشته میشود.
باید گفت که برداشتن بورس لگن آسیبی چندانی به آن وارد نکرده و لگن همچنان میتواند به طور طبیعی به فعالیت خود ادامه دهد. به تازگی در عمل جراحی از تکنیک جدیدی تحت عنوان برداشتن بورس با آرتروسکوپی استفاده میشود که در آن یک برش کوچک بر روی مفصل ایجاد شده و از طریق وارد کردن یک دوربین کوچک درون مفصل جراح درون مفصل را به خوبی مشاهده میکند. به این ترتیب جراح با استفاده از ابزارهای جراحی کوچک اقدام به برش و خارج کردن بورس مینماید.
این نوع از عمل جراحی نسبت به جراحی باز درد کمتری به همراه داشته و ممکن است فرد پس از عمل جراحی سریعتر به زندگی معمولی خود بازگردد. هر دوی این روشها به صورت سرپایی انجام شده و معمولا پس از یک روز فرد از بیمارستان ترخیص میشود. پس از انجام عمل جراحی پزشک متخصص فرد را به کاردرمانی ارجاع میدهد تا دوباره توانایی راه رفتن بدون مشکل را به دست آورده و فرد دچار عوارض عمل جراحی مانند کاهش دامنه حرکتی مفصل و... نشود. پس از عمل جراحی فرد ممکن است مجبور باشد در برهه کوتاه مدتی از عصا یا کراچ استفاده کند.
کاردرمانی بهترین روش برای درمان بورسیت لگن
بورسیت لگن در صورتی رخ میدهد که کیسههای کوچکی که بین سطوح مفصلی برای کاهش اصطکاک آنها وجود دارند، دچار التهاب شود. این التهاب میتواند لگن فرد را دچار درد شدیدی کند که حرکت و راه رفتن را برای فرد دچار مشکل کند. مهمترین علامت وجود درد در مفصل لگن و کشاله ران است. کاردرمانی بهترین راه درمان بورسیت لگن است که با مداخلات خود فشار را از روی سطوح مفصلی لگن برداشته و باعث کاهش علائم فرد در مدت کمی میشود. افرادی که دچار بورسیت لگن شدید یا خفیف هستند باید به کاردرمانی مراجعه کرده تا در سریعترین زمان ممکن بیماری خود را درمان کرده و به فعالیتهای طبیعی روزمره خود بازگردند.