سکته مغزی بار دوم | روش‌های جلوگیری از تکرار سکته مغزی

خطر وقوع سکته مغزی در کسانی که آن را تجربه کرده‌اند، نسبت به جمعیت عمومی بسیار بیشتر است. خطر سکته مغزی بار دوم در این افراد حداقل برای پنج سال، بالا باقی می‌ماند و در سال اول پس از سکته مغزی، به خصوص سه ماه اول بهبودی، احتمال وقوع بیشتری دارد. خوشبختانه، با انجام اقداماتی می‌توان خطر رخ دادن سکته مغزی دوم را تا حد زیادی کاهش داد.

عوامل موثر بر وقوع سکته مغزی بار دوم

حتی با پیشرفت علم در درمان سکته مغزی، سکته مغزی بار دوم هنوز یک موضوع بسیار جدی است. اثرات ثانویه سکته دوم می‌تواند ناتوانی عملکردی بیشتری ایجاد کند و زندگی روزمره را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل است که پیشگیری از سکته مجدد بسیار مهم است. در ادامه به بررسی مهم‌ترین عواملی که بر رخ دادن سکته مغزی بار دوم، موثراند می‌پردازیم.

بیماری‌های زمینه‌ای

برخی از بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی عروقی، فشار خون مزمن، دیابت، کلسترول بالا و... احتمال وقوع سکته مغزی برای بار دوم را افزایش می‌دهند. کنترل این بیماری‌ها در افرادی که یک بار سکته مغزی را تجربه کرده‌اند بسیار حیاتی است.

سبک زندگی ناسالم

سبک زندگی از عوامل خطر مهمی است که در وقوع سکته مغزی به خصوص سکته مغزی دوم تاثیر دارد. عواملی مانند فعالیت بدنی ناکافی، سیگار کشیدن، چاقی، مصرف بیش از حد الکل، رژیم غذایی نامناسب و... تا حد زیادی بر وقوع سکته مغزی بار دوم موثراند.

آسیب مغزی

در برخی مواقع آسیب‌های مغزی در اثر عواملی مانند ضربه شدید به سر و آسیب به شریان اصلی یا پارگی آنوریسم، می‌تواند منجر به سکته مغزی به خصوص سکته مغزی نوع هموراژیک شود. این نوع سکته مغزی ناشی از خون‌ریزی مغزی است که به علت پارگی عروق مغز رخ می‌دهد.

علائم سکته مغزی دوم

به طور کلی علائم سکته مغزی شامل بی‌حسی یا ضعف به خصوص در یک طرف بدن، افتادگی یک طرف صورت، سرگیجه، عدم تعادل، اختلال در تکلم و درک گفتار، سردرد ناگهانی و شدید و... می‌شود. افرادی که برای بار دوم سکته مغزی را تجربه می‌کنند ممکن است یک یا تعدادی از این علائم را تجربه ‌کنند. با این حال این علائم ممکن است مشابه اولین سکته مغزی فرد یا بسیار متفاوت باشد.

پیشگیری از تکرار سکته مغزی 

در حالی که عوامل خطری که در بالا بررسی کردیم، خطر سکته دوم را افزایش می‌دهند، این عوامل خطر تا حد زیادی قابل کنترل هستند. خوشبختانه ایجاد تغییراتی در سبک زندگی علاوه بر کمک به روند بهبودی و کاهش عوارض ناشی از سکته اول، در پیشگیری از سکته مغزی برای دومین بار نیز موثر است. در ادامه به بررسی چند راه موثر برای کاهش احتمال وقوع سکته مغزی بار دوم می‌پردازیم.

سبک زندگی خود را تغییر دهید

سبک زندکی مهم‌ترین عامل در سلامت فرد محسوب می‌شود. اگر فردی که یک بار سکته مغزی را تجربه کرده است، سبک زندگی ناسالمی نیز داشته باشد، احتمال وقوع سکته مغزی دوم بسیار بالا می‌رود.  در ادامه مهم‌ترین تغییراتی که برای پیشگیری از سکته دوم مغزی لازم است توضیح داده شده‌اند.

• سیگار را ترک کنید

اگر سیگار می‌کشید و هنوز آن را ترک نکرده‌اید، اکنون زمان آن است. خطر سکته مغزی در افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر از افراد غیرسیگاری است. سیگار کشیدن یکی از خطرناک‌ترین عوامل برای کسانی که یکبار سکته مغزی را تجربه کرده‌اند به شمار می‌رود.

• ورزش کنید

ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی، دوچرخه سواری، شنا یا ورزش‌های هوازی مثل ایروبیک به بهبود سلامت کلی و کاهش خطر سکته دوم کمک می‌کنند. هرچه فعال‌تر باشید، قلب شما قوی‌تر می‌شود و خطر سکته دوم را کاهش می‌دهد.

• رژیم غذایی سالم

تلاش برای داشتن یک رژیم غذایی سالم برای پیشگیری از سکته دوم اهمیت ویژ‌ه‌ای دارد. یک رژیم سرشار از ویتامین‌ها، پروتئین، مواد معدنی و فیبر سالم به افرادی که یک‌بار سکته مغزی را تجربه کرده‌اند توصیه می‌شود. همچنین بهتر است غذاهایی که دارای چربی ترانس، چربی های اشباع شده و کلسترول هستند، محدود شوند و از مصرف زیاد نمک بپرهیزید. کاهش مصرف نمک به کاهش فشار خون کمک کرده و در کاهش خطر وقوع سکته مغزی برای دومین بار موثر است.

• خواب کافی

بسیاری از افرادی که یک‌بار سکته مغزی را تجربه کرده‌اند دچار اختلالات خواب می‌شوند. کم خوابی می‌تواند خطر سکته دوم را افزایش دهد. سعی کنید با استفاده از روش‌هایی مانند ورزش‌، کدیریت استرس، محدود کردن مصرف کافئین قبل از خواب و... خواب کافی و با کیفیت‌تری داشته باشید.

داروهای خود را به موقع مصرف کنید

مصرف به موقع دارو‌ها را جدی بگیرید؛ به خصوص دارو‌هایی که به کنترل بیماری‌های زمینه‌ای از جمله فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، کلسترول بالا و... کمک می‌کنند. علاوه بر مصوف دارو‌ها انجام چکاپ و پیگیری‌های منظم پزشکی بسیار مهم است. همچنین بهتر است با یک دستگاه فشار خون در منزل مرتبا فشارخون خود را چک کنید.

از کاردرمانی کمک بگیرید

کاردرمانی علاوه بر اینکه منجر به بهبودی عوارض پس از سکته مغزی می‌شود در پیشگیری از سکته مغزی دوم نیز تاثیر دارد. بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند به علت اختلالات حرکتی که برایشان رخ داده است نمیتوانند فعالیت مناسبی داشته باشند. همانطور که پیشتر توضیح داده شد، فعالیت بدنی و ورزش برای پیشگیری از تکرار سکته مغزی فوق العاده مهم است. کاردرمانی می‌تواند با طراحی یک برنامه تمرینی مناسب با وضعیت شما و همچنین تجویز وسایل کمکی گوناگون به شما کمک کند. 

اضطراب را مدیریت کنید

استرس و اضطراب یکی از مهم‌ترین عوامل در بروز سکته مغزی است. اضطراب به علت تاثیر بر عوامل گوناگونی می‌تواند باعث افزایش فشار خون و افزایش خطر سکته دوم ‌شود. اگر فشار روانی و اضطراب تجربه می‌کنید، می‌توانید با کمک یک متخصص آن را کنترل کنید.

سکته دوم خطرناک‌تر از سکته اول

سکته مغزی پتانسیل آسیب رساندن به مغز را دارد. میزان آسیبی که سکته مغزی ایجاد می‌کند به عوامل گوناگونی از جمله شدت ضایعه، دسترسی سریع به خدمات درمانی، محل وقوع آسیب مغزی و... دارد. سکته مغزی بار دوم متعدد به معنای آسیب و ناتوانی گسترده‌تر باشد؛ چرا که علاوه بر آسیب مغزی قبلی، آسیب‌های جدیدی نیز به وجود می‌آید. به نظر می‌رسد که سکته دوم در مجموع خطرناک‌تر بوده و علائم جدی‌تری ایجاد می‌کند. همچنین میزان مرگ و میر ناشی از سکته دوم مغزی بیشتر از سکته اول است. به همین جهت پیشگیری از سکته مغزی برای دوم، بخش مهمی از روند بهبودی است.

سکته مغزی بار دوم از اورژانس‌های پزشکی است. انجام اقداماتی برای کاهش خطر سکته دوم بسیار مهم است و می‌توان آن را از طریق عادات جدید و سالم انجام داد. علاوه بر تغییر سبک زندگی، خدمات توانبخشی نیز می‌توانند در پیشگیری از سکته دوم مغزی و همچنین افزایش کیفیت زندگی شما بسیار موثر واقع شوند.