ارتباط کاردرمانی با پزشکی چیست؟ | تعامل کاردرمانی با سایر رشتههای پزشکی
در رشتههای علوم پزشکی، تخصصها و رشتههای زیادی وجود دارد. شاید بتوان هدف و فلسفه وجود این رشتهها را سلامتی و ارتقا سطح بهداشت در نظر گرفت.
ریحانه زارع
به خوبی میدانید که هر رشتهای بر اساس یک فلسفه شکل گرفته و تاثیرات خود را دارد. کاردرمانی و رشتههای پزشکی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اگر پروسههای درمانی به صورت تیمی انجام شود، آنگاه بهترین نتیجه برای بیمار حاصل میشود. در جهت رسیدن به این مهم، کاردرمانگران همواره سعی نمودهاند تا ارتباط موثری با تخصصهای پزشکی برقرار کنند و در صورت نیاز با آنها به صورت تیم همکاری نمایند. امیدواریم با پیشرفت فرهنگ کار گروهی، بیش از پیش بتوانیم خدمات درمانی را به افراد نیازمند ارائه کنیم. در ادامه به ارتباط کاردرمانی با پزشکی، مداخلات کاردرمانی و نحوه تعامل همکاری آن با رشتههای پزشکی میپردازیم.
ارتباط کاردرمانی با پزشکی؛ بیماریهای ارتوپدی
در ادامه مطلب ارتباط کاردرمانی با پزشکی ابتدا به سراغ مداخلات کاردرمانی در بیماریهای ارتوپدی میرویم. بیماریهای ارتوپدی، شامل بیمارییهایی هستند که مربوط به ساختار اسکلتی-عضلانی بدن میشود. انواع شکستگیها، پارگی رباط، تعویض مفصل و هر بیماری مربوط به استخوان و ساختارهای عضلانی در این گروه طبقه بندی میشود. گاهی بیماریها به نحوی هستند که دارو درمانی به تنهایی پاسخگو نیست و پزشک ارتوپد، درمان توانبخشی را نیز در دستور کار قرار میدهد.
بیماریهای ارتوپدی، زمینه همکاری متخصصین ارتوپد را با کاردرمانگران فراهم آورده است. بگذارید با ذکر یک مثال ساده، اثر بخشی ارتباط کاردرمانی با پزشکی و نحوه تعامل آنها را روشنتر کنیم. فرض کنید فردی دچار شکستگی در بند یکی از انگشتان دستش شده باشد. برای درمان ابتدا نیاز است تا پزشک ارتوپد، دست فرد را تحت عمل جراحی بسیار دقیقی قرار دهد. در پی بیحرکتی و به عنوان یکی از عوارض جراحی بعد از باز کردن گچ یا آتل، فرد نمیتواند انگشت خود را مانند سابق خم کند. هیچ دارویی نیز نمیتواند این مشکل را حل کند. در این شرایط پزشک ارتوپد بیمار را به بخش هندتراپیِ کاردرمانی ارجاع میدهد.
کاردرمانی ادامه روند درمان را پیش میگیرد و با یک همکاری سازنده با پزشک جراح، توانایی خم کردن مجدد را تا حد امکان برای بیمار فراهم میکند. اینگونه است که بهترین نتیجه درمانی برای بیمار حاصل میشود و هر تخصص بهترین مداخله را در زمینه خود انجام میدهد.
ارتباط کاردرمانی با پزشکی؛ بیماریهای نورولوژی
بیماریهای نورولوژی، شامل بیماریهایی است که به سیستم اعصاب مرکزی و محیطی مربوط میشود. بیماریهایی نظیر ام اس، پارکینسون، سکته مغزی و... در این دسته طبقه بندی میشوند. متخصصین و جراحان مغز و اعصاب، در بسیاری از موارد، به عنوان کار تیمی با کاردرمانگران ارتباط برقرار میکنند و اهداف درمانی را به کمک آنها تنظیم میکنند.
در این رابطه برای درک بهتر ارتباط کاردرمانی با پزشکی، بهتر است تا موضوع را با ذکر یک مثال ساده پیش ببریم. فرض کنید فردی دچار سکته مغزی شود. وی باید فورا به بیمارستان منتقل شود و تحت نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب قرار بگیرد. پزشک در دوران بستری فرد، اقدامات دارویی و یا حتی جراحیهای لازم را انجام میدهد. در همان محیط بیمارستان، کاردرمانگر نیز پوزیشنهای دوران بستری را برای جلوگیری از آسیبهای ثانویه به بیمار میدهد. بعد از ترخیص، فرد شاید حرکت نیمی از بدن خود را از دست داده باشد؛ یعنی دست و پای یک سمت او فلج شده باشد.
در این مرحله نیز هیچ دارویی نمیتواند حرکات از دست رفته را به بیمار بازگرداند. در این مرحله نیز کاردرمانی با تکنیکهای مختلف، سعی میکند دیگر بار حرکات را در نیمه فلج شده به وجود بیاورد و پزشک مغز و اعصاب نیز مرتبا بیمار را زیر نظر دارد. این همکاری در بسیاری از موارد سبب میگردد تا بیماری که دچار سکته شده بود، بار دیگر بتواند اعمال روزمره خود را انجام دهد و حرکت را در نیمه فلج شده مشاهده کند.
ارتباط کاردرمانی با پزشکی؛ بیماریهای روانپزشکی
امروزه با توجه به سبک زندگی افراد، متاسفانه شاهد افزایش چشمگیر بیماریهای روانپزشکی در بین جوامع بشری هستیم. بیماریهای روانپزشکی را قصد داریم به دو بخش کودکان و بزرگسالان تقسیم بندی کنیم. بیماریهایی نظیر افسردگی، اختلال دو قطبی، اسکیزوفرنیا و... در بخش اختلالات روانپزشکی بزرگ سال طبقه بندی میشود. اختلالاتی نظیر ADHD، اضطراب جدایی، نافرمانی مقابلهای و... در دسته اختلالات روانپزشکی کودکان طبقه بندی میشود. (این طبقه بندی برای درک بهتر کار تیمی در ارتباط کاردرمانی با پزشکی است.)
در افراد با اینگونه از اختلالات، علاوه بر دارو درمانی، کاردرمانی نیز باید صورت بگیرد تا اهداف درمانی بهتر و زودتر محقق شود. به عنوان مثال، در بخش بستری بیماریهای روانپزشکی، گاهی بیماران از بخش بستری به کلینیک کاردرمانی بیمارستان منتقل میشوند و از خدمات کاردرمانی بهره میگیرند. کاردرمانگر نیز گزارشاتی را در پرونده بیمار ثبت میکند که این امکان را برای روانپزشک به وجود میآورد تا دوز داروهای بیمار را تنظیم کند.
در اختلالاتی که مربوط به کودکان میشود، کاردرمانی با بهره گیری از بازی درمانی و جذب کودک در فعالیتهای لذت بخش، تا حد زیادی باعث پیشرفت وی میشود.
