شکستگی استخوان ترقوه | درمان شکستگی ترقوه با کاردرمانی

شکستگی ترقوه نسبتا شایع است و در افراد در هر سنی رخ می دهد. بیشتر شکستگی ها در قسمت میانی رخ می دهد. گاهی اوقات نیز، استخوان در محل اتصال استخوان قفسه سینه و شانه می‌شکند. علائم شکستگی استخوان ترقوه شامل درد ترقوه شدید و تورم در محل شکستگی و در برخی موارد همراه با تغییر شکل است. برای افزایش آگاهی در زمینه شکستگی استخوان ترقوه (کلاویکل) سعی کرده‌ایم، ابتدا آناتومی این استخوان را برای شما به زبانی ساده توضیح دهیم. سپس جنبه‌های مختلف این شکستگی و عوامل مرتبط با آن را بررسی کرده‌ایم. از اهمیت درمان توانبخشی و استفاده از مداخلات کاردرمانی نیز به اندازه کافی سخن گفته‌ایم که شما را با اهمیت کاردرمانی در شکستگی استخوان ترقوه آشنا می‌کند. مطمئن باشید که با خواندن این مقاله می‌توانید بهترین درمان را برای این عارضه پیدا کنید.

آناتومی استخوان ترقوه (کلاویکل) به زبانی ساده

استخوان ترقوه یا کلاویکل، یک استخوان S شکل است که به صورت افقی قرار گرفته است. این استخوان از سمت داخل با استخوان استرنوم یا همان جناغ سینه و اولین غضروف دنده‌ای و از سمت خارج با زائده آکرومیون که بخشی از استخوان کتف است، مفصل می‌شود. برای اینکه اهمیت استخوان ترقوه را بیشتر درک کنید، نیاز است تا با اصطلاحی به نام کمربند شانه‌ای آشنا شوید.

«کمربند شانه‌ای متشکل از دو استخوان ترقوه و کتف است که وظیفه آن اتصال اندام فوقانی به تنه است. به خوبی می‌دانید که ما قادر هستیم تا دست خود را در بسیاری از جهات آزادانه بچرخانیم. همچنین قادر هستیم تا وزن را از اندام فوقانی به تنه و در نهایت به زمین منتقل کنیم.»

حال شاید بیشتر و بهتر از قبل با اهمیت استخوان ترقوه آشنا شده باشید. دو سوم میانی استخوان ترقوه (کلاویکل) از نمای قدامی محدب است و یک سوم خارجی آن مقعر. این نکته را نیز بدانید که برای بررسی دقیق تر ترقوه، این استخوان را به سه قسمت مساوی تقسیم می‌کنند. اینکه کدام قسمت از استخوان بشکند، اندکی در روند درمان تغییر ایجاد می‌کند که در ادامه با آن آشنا خواهید شد.

چه عواملی باعث شکستگی استخوان ترقوه می‌شود؟

شکستگی استخوان ترقوه در کودکان و نوجوانان بسیار شایع است. اگر فردی روی شانه زمین بخورد یا هنگام زمین خوردن دست‌هایش را به سمت جلو برای حفاظت از سر پیش ببرد، امکان شکستگی استخوان ترقوه وجود دارد. در بازی‌های مختلف یا فعالیت‌های شدید بدنی که امکان زمین خوردن کودک یا نوجوان وجود دارد، امکان شکستگی استخوان کلاویکل یا همان ترقوه نیز امکان پذیر است.

یکی دیگر از عواملی که باعث شکستگی استخوان ترقوه می‌شود، ضربات مستقیمی است که به این استخوان وارد می‌شود. به طور کلی شایع‌ترین دلایل شکستگی استخوان ترقوه به موارد زیر مربوط می‌شود:

• زمین خوردن؛ روی شانه یا دست‌های به جلو متمایل شده
• صدمات ورزشی؛ مانند ضربه مستقیم به استخوان
• تصادفات؛ مانند تصادف با ماشین، موتور و دوچرخه
• مصدومیت هنگام شکستگی؛ زمانی که کودک با فشار از کانال تولد رد می‌شود.

علائم شکستگی استخوان ترقوه چیست؟

فردی که دچار شکستگی استخوان ترقوه شود، به محل لمس حساس است و در مواقع لمس، احساس درد در فرد بیشتر می‌گردد. گاهی نیز کریپتاسیون (صدای تق تق) به گوش می‌رسد که می‌تواند نشانه‌ای از شکستگی استخوان باشد. تورم و خون‌مردگی در محل شکستگی نیز از دیگر نشانه‌های بالینی در شکستگی استخوان ترقوه است.

در این شکستگی حرکات شانه دردناک و محدود می‌گردد و فرد به راحتی قادر نیست تا از اندام فوقانی خود استفاده کند. شایع ترین محل شکستگی، یک سوم میانی استخوان ترقوه است و در دو قسمت خارجی و داخلی معمولا شکستگی‌های کمتری رخ می‌دهد. از دیگر نشانه‌های شکستگی استخوان ترقوه، می‌توان به پایین آمدن قطعه خارجی استخوان ترقوه در اثر وزن اندام فوقانی اشاره کرد.

مدت زمان جوش خوردن استخوان ترقوه چقدر است؟

شکستگی‌ استخوان ترقوه بسته به شرایط بیمار به 6 تا 12 هفته برای جوش خوردن نیاز دارد. اینکه بیمار در چه سنی باشد و محل شکستگی و نوع جااندازی چگونه باشد، مدت زمان لازم برای جوش خوردگی نیز می‌تواند متغیر باشد. هر چند که بیشتر شکستگی‌‎ها در استخوان ترقوه نیاز به عمل جراحی ندارد، اما عمل باز می‌تواند مدت جوش خوردن را به تعویق بیاندازد.

به طور کلی یک استخوان شکسته برای ترمیم خود، نیاز است تا مراحلی را طی کند. این مراحل در تمامی استخوان‌های بدن یکی است، اما مدت آن ها در هر استخوان متغیر است. مراحل ترمیم استخوان به شرح زیر است:

1. مرحله هماتوم
2. مرحله التهابی
3. مرحله ترمیمی
4. مرحله شکل گرفتن دوباره استخوان

انواع مختلف درمان در شکستگی ترقوه

روش‌های درمانی مختلفی برای شکستگی‌های ترقوه وجود دارد که بسته به شرایط بیمار، جراح ارتوپد یکی از بهترین گزینه‌ها را انتخاب می‌کند. در ادامه ما هر کدام از این روش‌ها را به طور خلاصه برای شما شرح خواهیم داد تا شما نیز با روند درمان در شکستگی استخوان ترقوه (کلاویکل) بیشتر آشنا شوید.

• درمان غیر جراحی شکستگی ترقوه

در این روش نیازی نیست که محل شکستگی باز و دو قطعه در اتاق عمل به جای خود بازگردانده شود. در درمان غیر جراحی، پزشک سعی می‌کند تا دوقطعه از استخوان شکسته شده را مقابل هم قرار دهد و بعد محل شکستگی را فیکس کند.

بعد از چند هفته و دیدن عکس رادیولوژی و مراجعه به پزشک، با صلاح دید وی بیمار می‌تواند از شر آتل یا کچ رهایی یابد. اقداماتی که در درمان غیر جراحی صورت می‌گیرد به شرح زیر است:

• • آویزان کردن اندام شکسته با پارچه سه گوش
  • بستن شانه ها با باند به روش هشت لاتین (8)؛ در این روش باید نبض ناحیه چک شود تا فشار باند مانع جریان خون نشود.
  • بی حرکتی اندام، 2-3 هفته در کودکان و 3-4 هفته در بالغین

• درمان جراحی شکستگی ترقوه

اگر شکستگی استخوان ترقوه همراه با ضایعات عصب و عروق در آن ناحیه باشد، جراحی باز اجتناب ناپذیر است. در این صورت فرد به اتاق عمل انتقال داده می‌شود و اقدامات لازم صورت می‌گیرد. اصلی ترین دلایلی که بیمار را برای شکستگی استخوان ترقوه به اتاق عمل می‌کشاند، شامل موارد زیر است:

• • شکستگی استخوان همراه با آسیب به بافت نرم
  • شکستگی در یک سوم خارجی استخوان که احتمال جوش خوردن در آن کم تر است.
  • جابه‌جایی دوقطعه شکسته شده بیش از 2 سانتی متر
  • شکستگی در چند نقطه از استخوان

مراقبت‌های بعد از شکستگی ترقوه

برای اینکه روند درمان را به خوبی پشت سر بگذارید، نیاز است که از خدمات کاردرمانی برای شکستگی ترقوه بهره ببرید. کاردرمانی با مداخلات خود بهترین مراقبت‌ها را بعد از شکستگی ترقوه برای شما فراهم می‌کند. همچنین یک کاردرمانگر خوب مشاوره‌ی لازم را نیز به شما خواهد داد. برای اینکه بدانید کاردرمانی چگونه مراقبت‌های بعد از شکستگی ترقوه را اعمال می‌کند، در ادامه اقدامات کاردرمانی را در روند توانبخشی شرح خواهیم داد:

• اقدامات کاردرمانی در هفته اول شکستگی

  • استفاده از اسلینگ
  • اجتناب از حرکت شانه
  • ADL با دست سالم
  • حرکات اکتیو در مچ، دست و انگشتان

• اقدامات کاردرمانی در هفته 2 تا 3

  • ادامه حرکات در مچ، آرنج، دست و انگشتان
  • حرکات پاندولی شانه به طور ملایم و در اسلینگ
  • تمرینات ایزومتریک ساعد و دست
  • تمرینات ایزوتونیک انگشتان
  • تقویت ایزومتریک دلتوئید به طور ملایم

• اقدامات کاردرمانی در هفته 4 تا 6

  • فلکشن و اکستنشن آرنج در دامنه کامل
  • تمرینات تقویتی مچ دست
  • تمرینات گریپ
  • ابداکشن و اکسترنال روتیشن تا 80 درجه

لازم به ذکر است که اقدامات کاردرمانی به طرز خلاصه‌ای بیان گردیده. با مراجعه شما به کلینیک، کاردرمانگر سعی می‌کند تا شما را به طور دقیق و تخصصی مورد ارزیابی قرار دهد و اقدامات لازم را به صورت ویژه و متناسب با شکستگی شما انجام دهد.

تمرینات در خانه برای شکستگی ترقوه

شکستگی ترقوه و بی حرکت کردن اندام، باعث می‌شود تا دیگر مفاصل بدن نیز تحت تاثیر قرار گیرند و در مدت بی حرکتی، خشک شوند. همچنین عضلات نیز می‌توانند دچار ضعف شوند. این مشکل را زمانی متوجه می‌شوید که اندام شما از بی حرکتی در آمده باشد. تیم kardamani.info بروشوری برای شما تهیه کرده است که می‌توانید آن را دانلود کنید و از تمریناتش استفاده کنید.

این نکته را نیز در نظر داشته باشید که استفاده از این تمرینات جایگزین مراجعه به پزشک و کاردرمانگر نخواهد بود.

اگر زمانی استخوان ترقوه شما یا بستگانتان آسیب دید، اولین اقدام شما باید مراجعه به اورژانس باشد. پزشک ارتوپد اقدامات لازم را انجام خواهد داد، اما باید دقت کنید که جراحی یا جا انداختن استخوان پایان درمان نیست. برای اینکه روند درمان به بهترین شکل ممکن طی شود، نیاز است که شما از خدمات توانبخشی نیز بهره بگیرد. کاردرمانی با بهره گیری از بهترین مداخلات درمانی و دیدگاه کلی‌نگر، سعی می‌کند تا شما را به فعالیت‌های روزمره بازگرداند و استقلال حداکثری را برای شما ممکن کند.