کاردرمانی نورولوژی

یکی از مهم‌ترین حیطه‌های کاردرمانی، نورولوژی است که در آن برای رساندن بیمار به حداکثر استقلال، تلاش می‌شود. بیماری‌های نورولوژیک به دلیل اختلال در بخشی از مغز یا سیستم عصبی ایجاد می‌شوند و فرد را دچار اختلالات حسی و حرکتی می‌کنند. سلول‌های عصبی که مغز و سیستم عصبی ما را تشکیل می‌دهند، در دوران جنینی تشکیل شده و با افزایش سن رشد می‌کنند.

اگر سلول‌های عصبی به هر دلیلی بمیرند، قابلیت تولید جدید آن‌ها در بدن وجود نخواهد داشت. سلول‌های عصبی در سرتاسر بدن وجود داشته و توسط گیرنده‌هایی که دارد اطلاعات را از سراسر بدن جمع آوری کرده و به سمت مغز انتقال می‌دهد سپس دستورات مغز را به اندام‌ها می‌رساند.

در اختلالات نورولوژیک برخی از سلول‌های عصبی آسیب می‌بینند و بسته به محل آسیب ممکن است علائم مختلفی ایجاد شود. در بخش کاردرمانی نورولوژی به بررسی اختلالات نورولوژیک می‌پردازیم و تأثیر کاردرمانی در درمان این اختلالات را بررسی می‌کنیم.

انواع بیماری‌های نورولوژی

در اختلالات نورولوژیک ممکن است بخش‌های متفاوتی از مغز یا سیستم عصب درگیر شده و به همین دلیل علائم متفاوتی نمایان شود. به طور مثال در بیماری ام اس که یک بیماری خود ایمنی است، غلاف میلین سلول‌های انتقال دهنده پیام عصبی یعنی نورون‌ها تخریب می‌شوند و به همین دلیل فرد علائم ام اس را تجربه می‌کند. در سکته مغزی به دلیل خونریزی، یا انسداد عروق مغزی بخشی از سلول‌های مغز می‌میرند و به این ترتیب بخش‌هایی از بدن فلج شده و حرکت خود را از دست می‌دهند.

کاردرمانی نورولوژی سعی می‌کند محدودیت‌هایی که به واسطه بیماری برای فرد ایجاد شده است را تشخیص داده و برای درمان آن‌ها تلاش کند. در ادامه برخی از این اختلالات را به طور کلی معرفی می‌کنیم. برای اطلاع از جزئیات این بیماری‌ها باید مطلب مربوط به هرکدام را مطالعه نمایید.

سکته مغزی یا CVA

یکی از مهم‌ترین بیماری‌های نورولوژی سکته مغزی است که در آن به هر دلیلی خونرسانی در بخشی از مغز مختل شده و به این ترتیب این سلول‌ها دچار مرگ می‌شوند. هر سلولی در بدن انسان برای ادامه حیات خود به اکسیژن نیاز دارد که از طریق رگ‌های خونی تأمین می‌شود. مرگ بخشی از سلول‌های مغز بسته به اینکه در چه منطقه‌ای از مغز بوده و چه وسعتی داشته باشد، علائم متفاوتی را به همراه دارد.

معمولا بیشتر افرادی که دچار سکته مغزی می‌شوند اختلال حرکتی در یک سمت از بدن خود را تجربه می‌کنند که به آن همی پلژی گفته می‌شود. سکته مغزی می‌تواند در اثر خونریزی در رگ های مغزی یا در اثر انسداد رگ‌های خونی مغز رخ دهد. به عنوان برخی از علائمی که در افرادی که دچار سکته مغزی شده‌اند رخ می‌دهد می‌توان به فلج یا ضعف یک نیمه بدن، مشکلات راه رفتن، اختلالات بینایی، اختلالات تعادلی، مشکلات حسی و... اشاره کرد.

مالتیپل اسکلروزیس یا MS 

مالتیپل اسکلروزیس یا به اختصار ام اس یک بیماری خود ایمنی در سیستم عصبی بوده که در آن سلول‌های بدن به غلاف میلین سلول‌های انتقال دهنده پیام عصبی یعنی نورون‌ها حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برند. بیماری ام اس چند نوع مختلف داشته که از جمله می‌توان به نوع عود کننده، فروکش کننده، پیشرونده ثانویه و پیشرونده اولیه اشاره کرد. هرکدام از انواع ام اس سیر‌های عود و فروکش متفاوتی دارند. غلاف میلین در نورون‌ها وظیفه تسریع در روند انتقال پیام‌های عصبی و تغذیه نورون‌ها را بر عهده دارد که در MS اسیب می‌بینند.

فردی که دچار ام اس شده است ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند که کاهش بینایی، بی حسی یا ضعف اندام‌ها، اسپاسم عضلانی، عدم هماهنگی حرکات و اختلال در راه رفتن از شاخص‌ترین آن‌ها می‌باشد. باید اشاره کرد که ام اس یک بیماری پیشرونده است به این معنی که در ابتدا علائم خفیف بوده و سپس شدت می‌یابد. کاردرمانی نورولوژی برای درمان بیماران مبتلا به ام اس سعی دارد که علائم آزار دهنده را کاهش داده و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.

پارکینسون (Parkinson)

یکی دیگر از بیماری‌هایی که در این بخش به طور اختصاصی در کاردرمانی نورولوژی به آن پرداخته شده، پارکینسون است که علائم آن، زندگی فرد را با محدودیت‌های زیادی روبرو می‌کند. از جمله علائمی که در بیماران پارکینسونی بروز می‌دهد می‌توان لرزش، سفتی عضلات و عدم هماهنگی حرکات را نام برد. بسیاری از افرادی که به پارکینسون مبتلا هستند ممکن است در مراحل اولیه بیماری در هنگام انجام فعالیت‌های روزانه زمین خورده و به همین دلیل دچار مشکلات دیگری شوند.

به طور کلی بیماری پارکینسون در اثر کاهش تولید دوپامین توسط سلول‌های عصبی ایجاد می‌شود که به همین واسطه علائم حرکتی و غیر حرکتی متفاوتی بروز می‌کند. بیماری پارکینسون درمان قطعی نداشته و با مصرف دارو صرفا علائم بیماری کاهش پیدا می‌کند. کاردرمانی باعث می‌شود سرعت پیشرفت بیماری کاهش یافته و استقلال فرد برای انجام فعالیت‌های روزمره افزایش می‌یابد.

کاردرمانی برای درمان اختلالات نورولوژیک

یکی از حیطه‌های تخصصی کاردرمانی، نورولوژی است که در آن برای درمان این اختلالات تلاش می‌شود. بیمارانی که به دلیل اختلالات نورولوژیک دچار مشکلات حرکتی یا حسی می‌شوند و به واسطه آن‌ها از انجام فعالیت‌های روزانه خود باز می‌مانند، به کاردرمانی نورولوژی ارجاع داده می‌شوند. کاردرمانی در درمان اختلالات نورولوژیک مانند سکته مغزی، مالتیپل اسکلروزیس، پارکینسون، فلج بلز، آتاکسی و... نقش بسیار حیاتی را ایفا می‌کند. بسیاری از افرادی که دچار سکته مغزی شده و توانایی انجام هیچ‌گونه حرکتی را در یک سمت بدن خود نداشتند، با مداخلات کاردرمانی تا حدود زیادی توانایی‌های قبلی خود را کسب کرده و در انجام فعالیت‌های روزانه خود به استقلال رسیده‌اند.

همچنین بسیاری از افراد مبتلا به ام اس با شروع کاردرمانی بیماری خود را کنترل کرده و از پیشرفت آن جلوگیری کرده‌اند. کاردرمانی به طور کلی به فعالیت‌ها و توانایی‌های افراد می‌نگرد و با تأکید بر روی مهارت‌ها و توانایی‌های از دست رفته، سعی در افزایش استقلال افراد دارد. کاردرمانی ممکن است برای افراد مبتلا به اختلالات نورولوژیک برخی وسایل کمکی را تجویز کرده تا با کمک آن‌ها استقلال بیماران افزایش یافته و این افراد بتوانند به تنهایی کارهای خود را انجام دهند. اگر قصد دارید در مورد مداخلات کاردرمانی و همچنین تأثیر کاردرمانی بر روی بهبود بیماران مبتلا به اختلالات نورولوژیک بیشتر بدانید بهتر است بخش نورولوژی را مطالعه کرده و از میان مقالات مختلف مطلب مورد نیاز خود را پیدا کنید.