کاردرمانی بیماران ام اس | مزایای کار درمانی ام اس

بیماری ام اس یک بیماری پیشرونده در سیستم اعصاب مرکزی است که رفته رفته توانایی‌های فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بسته به اینکه کدام قسمت از سیستم اعصاب مرکزی درگیر شود و نوع ام اس به چه صورت باشد، علائم و میزان ناتوانی متفاوت خواهد بود. کاردرمانی بیماران ام اس یکی از بهترین روش‌های موجود است که به کمک آن، نه تنها از بدتر شدن بیماری جلوگیری می‌شود، بلکه تا حد زیادی توانایی‌های از دست رفته نیز برمی‌گردد و فرد دوباره استقلال خود را بازمی‌یابد. کاردرمانی ام اس شامل یک ارزیابی جامع از وضعیت بیمار که خود شامل توانایی‌های موجود و توانایی‌های از دست رفته است. سپس یک برنامه درمانی برای بیماری ام اس و مقابله با آن طراحی می‌شود که با نظم و استمرار در انجام آن برنامه، بیمار رفته رفته توانایی‌های از دست رفته را بازیابی می‌کند. کاردرمانی ام اس در منزل نیز یکی از نوین‌ترین روش‌های درمانی است که در این روش، درمانگر به منزل بیمار مراجعه می‌کند و مداخلات را در محیط خانه انجام می‌دهد. نکته مهم که باید به یاد داشته باشید، این است که کاردرمانی ام اس یک پروسه ادامه دار و منظم است و برای گرفتن نتیجه مطلوب، بیمار ملزم است که نظم جلسات درمانی را رعایت کند و حضوری فعال در پروسه درمان داشته باشد.

بیماری ام اس چیست ؟

بیماری ام اس یا مالتیپل اسکروزیس (Multiple sclerosis)، یک بیماری خود ایمنی است که در آن سلول های دفاعی بدن، سلول‌های عصبی را مهاجم تشخیص داده و به آن ها حمله می‌کنند. سلول‌های عصبی وظایف مهمی در بدن انسان دارند که در پی این حمله، وظایف این سلول‌های عصبی مختل می‌شود. فرض کنید پیامی قرار است از مغز شما به پا ارسال شود تا بتوانید راه بروید؛ در بیماری ام اس به دلیل حمله سلول‌های دفاعی بدن به نورون های انتقال دهنده این پیام، پیام به درستی منتقل نمی‌شود و فرد نمی‌تواند به خوبی راه برود. بیماری ام اس یک بیماری پیشرونده محسوب می‌شود. به بیان دیگر بیماری ام اس در ابتدا شاید علائم ناتوان کننده خاصی ایجاد نکند، اما رفته رفته این علائم شدیدتر و بیشتر می‌شوند. کاردرمانی ام اس در جلوگیری از تشدید علائم بسیار موثر است.

علائم و عوارض MS

سلول‌های دستگاه عصبی مرکزی در مغر و نخاع انسان قرار گرفته‌اند. در پی حملات بیماری ام اس، پلاک‌هایی در این سیستم تشکیل می‌شود که در تصویر ام آر آی به خوبی قابل مشاهده است. اینکه این پلاک‌ها در کجای مغز یا نخاع تشکیل شوند، می‌توانند علائم و عوارض MS را متفاوت و گسترده کند. اما شایع‌ترین علائمی که می‌توان برای بیماری ام اس نام برد، شامل تاری دید، ضعف عضلانی، نیستاگموس، عدم تعادل، خستگی مفرط، درد عضلانی و... است. شاید برای شما جالب باشد که بدانید کاردرمانی بیماران ام اس برای تمامی این علائم برنامه مجزا و کاملی دارد. نکته دیگر آن که تمامی این علائم به یکباره در فرد بروز نمی‌کند و سیر بروز علائم با توجه به محل پلاک های ام اس می‌تواند از فردی تا فرد دیگر متفاوت باشد. همین موضوع درمان بیماری ام اس را اندکی با چالش مواجه کرده است، چرا که نمی‌توان یه برنامه درمانی را برای همه افراد به کار برد.

نحوه کار درمانی برای ام اس

افرادی که به بیماری ام اس مبتلا هستند، دیر یا زود با کاردرمانی و خدمات آن آشنا خواهند شد. البته افرادی که زودتر به کاردرمانی مراجعه می‌کنند، نسبت به افرادی که دیرتر با خدمات کاردرمانی آشنا می‌شوند؛ همواره نتایج بهتری کسب می‌کنند. کاردرمانی ام اس با یک ارزیابی جامع شروع می‌شود. جلسه ارزیابی ممکن است یک یا چند جلسه به طول بیانجامد. در این جلسات، کاردرمانگر متخصص تمام اطلاعات مورد نیاز را از بیمار و خانواده او کسب می‌کند. اینکه شروع بیماری از کی بوده، چه درمان‌هایی دریافت شده، چه ناتوانی‌هایی بیشتر از همه برای بیمار آزار دهنده است و سوالاتی از این قبیل پرسیده می‌شود. سپس ارزیابی‌های تخصصی آغاز می‌شود که در طی آن، دامنه بینایی، قدرت عضلات بدن، میزان خستگی بیمار، تعادل بیمار در حالت نشسته، ایستاده و راه رفتن، میزان سفتی عضلات و نوع اسپاستی سیتی، ارزیابی کامل نحوه راه رفتن و سایر ارزیابی‌هایی که برای بیماری ام اس مورد نیاز است، انجام می‌شود. همچنین برای کاردرمانی ام اس در منزل، کاردرمانگر محیط خانه را به طور کامل مورد ارزیابی قرار می‌دهد و در صورت لزوم چینش وسایل منزل را نیز تغییر می‌دهد. پس از ارزیابی جامع و کامل که هنر یک کاردرمانگر است، مداخلات کاردرمانی ام اس آغاز می‌شود. ورزش‌های کاردرمانی ام اس، یک برنامه درمانی کامل با توجه به ارزیابی صورت گرفته است که به کمک این ورزش‌ها، تمام ماردی که در ارزیابی به عنوان یک نقص در بیمار وجود داشت، مورد توجه قرار می‌گیرد. در هر جلسه تمرینات خاصی به بیمار داده می‌شود که رفته رفته تعادل و راه رفتن او را بهتر می‌کند، از درد عضلانی وی می‌کاهد و همچنین خستگی مفرط وی را از بین می‌برد. علاوه بر ورزش‌های کاردرمانی ام اس، گاهی کاردرمانگر یک سری تکنیک را به صورت پسیو برای بیمار انجام می‌دهد که در بهبود وضعیت بیمار بسیار موثر است.

مزایای کار درمانی ام اس

کاردرمانی ام اس در منزل و کلینیک مزایای بیشماری دارد. بسیاری از بیماری‌ها با دارو یا عمل جراحی درمان می‌شوند، اما برخی دیگر از بیماری‌ها مانند بیماری ام اس تنها با دارو درمان نمی‌شود. همانطور که ذکر شد ام اس یک بیماری پیشرونده است و دارو نمی‌تواند ماهیت این بیماری را تغییر دهد. لذا کاردرمانی بیماران ام اس ضروری و اجتناب ناپذیر است. مهم‌ترین مزیت کار درمانی ام اس جلوگیری از سیر پیشرونده بیماری و کسب توانایی‌های از دست رفته به کمک ورزش‌های کاردرمانی ام است. در واقع کاردرمانی سبب می‌شود تا فرد بیمار، به کسی وابستگی پیدا نکند و بتواند تمام فعالیت‌های روزمره خود را به تنهایی و به طور کامل انجام دهد. همچنین یکی دیگر از مزیت‌های کاردرمانی بیماران ام اس، سلامت روان بیمار است. کاردرمانگر نه تنها تمرینات جسمی و تعادلی به بیمار ارائه می‌کند، بلکه با مشاوره و آگاهی نسبت به سلامت روان بیمار، وضعیت روحی بیمار را نیزبهبود می‌بخشد و این امر کاردرمانی را نسبت به سایر رشته‌های توانبخشی متمایز می‌کند. در نهایت کاردرمانی بیماران ام اس سبب رفع عدم تعادل، الگوی مناسب راه رفتن، کاهش درد عضلانی، دامنه دید بهتر، افزایش اعتماد به نفس، رفع خستگی مفرط و در مجموع افزایش استقلال و کیفیت زندگی فرد می‌شود.

هزینه کاردرمانی برای بیمار ام اس

هزینه کاردرمانی ام اس بسته به شرایطی که در ادامه توضیح خواهیم داد متفاوت است. کاردرمانی ام اس در منزل جز یکی از درمان‌های اختصاصی به حساب می‌آید که کاردرمانگر به منزل بیمار مراجعه می‌کند. هزینه این درمان هر ساله از سوی وزارت بهداشت اعلام می‌شود. به طور میانگین هزینه هر جلسه کاردرمانی ام اس در منزل در سال 1403 یک میلیون و صد هزار تومان است که مدت این جلسه چهل و پنج دقیقه تا یک ساعت است. بسته به شرایط بیمار و تکنیک‌هایی که فرد درمانگر استفاده می‌کند، مبلغ فوق الذکر می‌تواند تا حدودی کمتر و یا بیشتر باشد. هزینه کاردرمانی ام اس در کلینیک نیز به طور میانگین از سیصد و پنجاه هزار تومان تا چهارصد هزار تومان متغیر است. جلسات کاردرمانی در کلینیک نیم ساعت تا چهل و پنچ دقیقه به طول می‌انجامد.

کاردرمانی ام اس در منزل

کاردرمانی ام اس در منزل یکی از رایج‌ترین خدمات کاردرمانی محسوب می‌شود. از آنجایی که بیماران ام اس در تعادل و راه رفتن مشکل دارند و خیلی زود خسته می‌شوند، رفت و آمد به کلینک کاردرمانی سخت و طاقت فرسا خواهد بود. کاردرمانی برای حل این مشکل، خدمات کاردرمانی ام اس در منزل را پیشنهاد می‌کند. در محیط خانه، کاردرمانگر تمرینات خاصی را با بیمار انجام می‌دهد که این ورزش‌های کاردرمانی برای ام اس از پیشروی بیماری جلوگیری می‌کند و در نهایت بیماری و مشکلاتش را بهبود می‌بخشد. خوبی این روش این است که به تجهیزات زیادی احتیاج نیست و بیمار پیشرفت خود را جلسه به جلسه لمس خواهد کرد و فعالیت‌های روزمره خود را دوباره و به راحتی انجام خواهد داد.